Kpss ders notu vatandaşlık Özel Hukukun Dalları ve Kaynakları

Özel Hukukun Dalları
Kişilerin toplum içinde yaşamaları nedeniyle bir hüküm ve değer ifade eden eylem ve
davranışlarını, işlem ve ilişkilerini düzenleyen hukuk kurallarının neler olduğunu ve
bunların önemini kavrayabilmek Medeni Hukuk, kişilerin toplum halinde yaşaması
bakımından bir hüküm ve değer arz eden bütün eylem ve davranışlarını, işlemlerini ve
ilişkilerini düzenleyen hukuk kurallarının tümüdür. Medeni hukuk düzenlemekte olduğu
ilişkilerin niteliğine göre, beş bölüme ayrılır. Bunlar, "kişiler hukuku", "aile hukuku",
"miras hukuku", "eşya hukuku" ve "borçlar hukuku"dur. Kişiler arasındaki ticari ilişkilerin
türlerini; şirket, kıymetli evrak, sigorta kavramlarını ve bunlara iliş- kin örnekler
türetebilmek Ticaret hukuku, kişiler arasındaki "ticari ilişkileri" düzenleyen hukuk
kurallarıdır. Ticaret Hukuku ile medeni hukuk arasında çok sıkı bir bağ vardır.

Medeni hukuk kişiler arasında günlük yaşamdaki ticari işletme ile ilgili olmayan ilişkileri,
ticaret hukuku ise, ticari işletme ile ilgili olanları düzenler. Ticaret hukuku, "ticari işletme
hukuku", "şirketler hukuku", "kıymetli evrak hukuku", "deniz ticareti hukuku" ve "sigorta
hukuku olmak üzere beş bölüme ayrılır. Aynı uyrukluğa sahip olmayan kişiler arasındaki
özel ilişkilerin niteliğini anlayabilmek ve bunlara uygulanabilecek hukuk kurallarını ne
şekilde belirleneceğini anlayabilmek Devletler Özel Hukuku, çeşitli devletlere bağlı olan,
aynı uyruklukta (tabiiyette) olmayan kişiler arasındaki özel hukuk ilişkilerine hangi
devletin kanununun uygulanacağını ve kişilerle şeylerin uyrukluğunu düzenleyen hukuk
kurallarından oluşur.

Devletler özel hukukunun düzenlediği ilişkiler daima bir yabancı unsur karışmıştır. Bu
yabancı unsur "kişi" veya "yer" unsuru olabilir.

Hukukun Kaynakları
Hukuk kaynağından ne anlaşılması gerektiğini ortaya koyabilmek
Hukukun kaynakları denilince "hukuku doğuran kaynaklar" ve "hukuku bildiren
kaynaklar" akla gelir. Hukuku doğuran kaynaklar, hukuk kurallarının nasıl ve ne şekilde
meydana geldiklerini, nereden çıktıklarını ifade eder. Hukuku bildiren kaynaklar ise,
hukuk kurallarının hangi şekillerde göründüklerini gösteren kaynaktır ki, bunlara
"hukukun şekli kaynakları" denir. Hukukun şekli kaynaklarını "yazılı kaynaklar" ve "yazısız
kaynaklar" biçiminde bir ayırıma tabi tutarız. Bunlara "yardımcı kaynaklar"ı da
ekleyebiliriz. Hukukun yazılı kaynaklarının neler olduğunu ve bunların hangi makam
tarafından çıkarılarak ne şekilde yürürlüğe girdiğini saptayabilmek

Yazılı kaynaklar deyimi ile, hukuk kurallarının yazılı bir biçimde yer almış oldukları
metinler ifade edilmek istenir. Bunlar yazılı hukuk kurallarını içeren kaynaklardır.Yazılı
hukuk kuralları yetkili mercilerce konulmuşlardır.Yazılı kaynaklar; kanunlar, kanun
hükmünde kararnameler, tüzükler ve yönetmeliklerden oluşur. Hukukun yazılı olmayan
kaynaklarının ne şekilde oluştuğunu ve hukuk kaynağı şekline nasıl dönüştüğünü
kavrayabilmek

Yazısız kaynağı örf ve adet (gelenek) hukuku oluşturur. Bu kurallar, yetkili bir organ
tarafından bilerek ve istenerek konulmazlar. Bunlar toplumda kendiliğinden doğarlar. Örf
ve adet hukuku kuralları herhangi bir yerde yazılı olmayıp, toplumun ruhunda vicdanında
yer alırlar. Bir adetin bir geleneğin örf ve adet hukuku kuralı olabilmesi için üç unsurun
bir arada bulunması gerekir. Bunlar, "maddi unsur", "manevi unsur" ve "hukuki
unsur"dur. Hukukun yardımcı kaynaklarının neden ibaret bulunduğunu ve bunların bir
olaya uygulanmaktaki etkilerinin ne olduğunu ortaya koyabilmek

Yardımcı kaynaklar ise bilimsel görüşler (doktrin) ile yargısal kararlardan oluşur. Hakim
önüne gelmiş olan bir anlaşmazlığı çözümlerken bu kaynaklara mutlaka başvurmak
zorunda olmayıp, dilerse bunlardan faydalanabilir.