Dikiş Terimleri Sözlüğü-1

Aşk'a İnanmışt'ı

Genel Yönetici
Staff member
Katılım
28 Mart 2008
Mesajlar
23.243
Tepki puanı
2.147
Puanları
163
Yaş
40
Bulunduğu Yer
ŞANLIURFA
Tuttuğu Takım
GALATASARAY
Dikiş Terimleri Sözlüğü

Afinite (boya alabilirlik) affinity

Ağır süprem Heavy jersey

Akrilik (Acrylic) Dokuma veya örgü sentetik kumaş

Alpaka (Alpaca) Yünlü kumaş

Alt astar (Underlining) Dikiş yerleri birleştirilmeden ve tela uygulanmadan önce giysi kumaşı ile aynı şekilde kesilen ve altına yerleştirilen; genelde ısmarlama çalışılan giysilerde kullanılan yumuşak kumaş katıdır.

Alt dikiş (Understitching) Giysinin ön yüzünden görünmeyen
smilev.gif
pervaza ve dikiş paylarına yapılan makine dikişi sırası; kenar dikiş yerinin doğal bir şekilde kumaşın tersine kıvrılmasını ve pervazın düz uzanmasını sağlar. İnce kumaşlarda ve makine ile ulaşılması zor olan bölümlerde
smilev.gif
pervaz veya dikiş payı elde dikilen gizli dikiş kullanılarak elde dikilebilir.

Alt yaka (Under collar) Bir giysi yakasının iç kumaş bölümü

Alta katlanan parça (Underlap) Bir kenarın altına uzanan bir giysi kenarı (örn. bir manşet açıklığında veya bel bandında)

Alta konulan parça (Underlay) Sağlamlaştırma için asıl kumaşın altına yerleştirilen kumaş şerit

Ajurlu kumaş Ajour fabric

Amfoterik Amphoteric

Antimigrant Boyama işlemi sırasında boyanın dağılmasını engellemek amacıyla işleme katılan kimyasal madde.

Asetat (Acetate) İyi kıvrılan
smilev.gif
parlak sentetik kumaş

Asetat elyaf acetate fibre

Astar (Lining) Bir giysi parçasına lüks
smilev.gif
düzgün bir görüntü vermek ve yapısal destek sağlayarak bir giysinin iç dikim detaylarını gizlemek için kullanılan altta bulunan kumaştır. Bir astar aynı zamanda bir giysinin drapesine tokluk verir ve giyimini rahat hale getirir.

Aşındırma
smilev.gif
taşlama Abrasion

Atkı (Weft) Bir dokuma kumaşın çözgü ipliklerini çaprazlama kesen iplikler

Ayak (Shank): Örn. düğme ayağı

Ayarlanabilir kam parçası Adjustable cam bit

Back batch / Half moon Yakanın arkasında marka etiketinin dikişini gizlemek için kullanılan yarımay şeklindeki kumaş parçası.

Bakım etiketi Care label

Balıkçı yaka Turtle neck

Balıksırtı dikiş (Herringbone stitch) Telaların veya pervazların kenarlarını bir giysi parçasının iç kısmı ile birleştirmek için kullanılan
smilev.gif
elde çalışılan kenar bastırma dikişi. Bu dikiş her zaman soldan sağa doğru çalışılır.

Balıksırtı bant Herringbone-Tape

Bant geçirme (Banding) Biye geçirme işleminde kullanılandan daha geniş bir kumaş şerit uygulayarak işlenmemiş kenarı tamamlama yöntemi

Baskı ayağı (Presser foot): Örn. Makine ayağı

Baskı dikişi Skip-stitch / blind merrow

Baskılı ilave parça Printed insert

Battaniye dikişi (Blanket stitch) Kumaşın işlenmemiş veya tamamlanmış kenarı boyunca
smilev.gif
süsleme veya düzeltme amaçlı çalışılan el dikişi

Bebek önlüğü cotton bib

Beden (Bodice) Bir giysinin üst beden bölümüdür. Askısız gece kıyafetlerinde beden
smilev.gif
kemiksi maddeden çubukla desteklenir.

Bel bandı (Bel bandı) Düzgün
smilev.gif
sabit bir görüntü vermek için bir giysinin bel bandına takılan kumaş bandı (genelde esnemesinin ve bükülmesinin önlenmesi için sertleştirilmiş). Düz
smilev.gif
dekoratif şekilli ve ensel bel bant türleri vardır.

Bel yeri çizgisi (Waistline) Bir kurdelenin veya kurdelenin doğal olarak kalçaların üzerinde oturduğu
smilev.gif
bel etrafındaki yatay çizgidir. Bir pervaz
smilev.gif
lastik kılıfı veya şerit düzenlemesi ile tamamlanabilen veya bir bel bandının eklenebileceği giysinin bel kenarı; bir kalıbı değiştirirken önemli bir ölçüm.

Binder Pigmenti başka bir şeye bağlayan akrilik bileşen türü.

Binmeli V yaka Crossover V neck

Birleşik veya kendinden pervaz (Integrated or self-facing) Düz bir giysi kenarında kullanılan bu pervaz türü
smilev.gif
giysi ile bir olarak kesilir
smilev.gif
sonra içe katlanır.
 
Bisiklet yaka Crew Neck

Bitişik dikiş yeri İki kumaş parçasını kenardan kenara birleştirmek için
smilev.gif
bazen hafif bir alta serilen kumaş ile kullanılır; genelde
smilev.gif
fazlalığı azaltmak için telaları ve iç astarları birleştirmede kullanılır.

Bleeding Rengin istenmeyen yer ve bölgelere yayılması. Bu durum
smilev.gif
özellikle boyanın kumaşın asılarak kurutulduğu ve su bazlı uygulamalarda ciddi sorun yaratır. Boya banyosuna ya da baskı mürekkebine dağılmayı engelleyici madde katılmasıyla sorun ortadan kalkar.

Bobin pimi (Spool pin)stünde bobini tutan
smilev.gif
makineye ve aşağı iğneye iplik vermeye hazır olan pim

Bol teyel (Tailor’s tacks) Kalıptan kumaşa işaretleri transfer etmek için kullanılan ve kumaşa iğnelenen kalıba zıt renkte bir iplik ile çalışılan bol iplik işareti

Boya banyosu Dye bath

Boylamasına kumaş çizgisi (Lengthways grain) Dokuma bir kumaşta
smilev.gif
kumaş kenarlarına paralel olan
smilev.gif
boylamasına ipliklerin yönü. Enine çizgilere oranla
smilev.gif
esnemesi daha az olduğundan
smilev.gif
boyuna çizgi düz çizgi olarak gereken yerlerde kullanılır.

Broderie Anglaise Nakışlı pamuk kumaş

Brushed cotton Kalın pamuk kumaş

Bukle (Bouclé) Sentetik kumaş
 
Buret (Noil) İpekli kumaş

Bükme yün (Worsted) Yünlü kumaş

Büyük çıtçıt (Press stud fastener): Çıt çıt türü

Büyük beden Double over sized

Büzdürme (Ruching) Büzülmüş bir bölümü oluşturmak için çalışılan birkaç dikiş sırası

Büzgü dağıtma dikişi (Easestitch) Tek veya çift sıra halinde
smilev.gif
çentikler arasındaki mesafenin
smilev.gif
bir dikiş yeri kenarında
smilev.gif
diğerinden daha fazla olduğu yerde fazlalığı dağıtmak için kullanılan uzun makine dikişidir.

Büzgü dikişi (Smocking) Kumaş fazlalığını büzmek ve kumaş karelerini şekillendirmek için kullanılan
smilev.gif
giysi tamamlanmadan önce çalışılan; genelde çocuk elbiselerinin üst bedeni ve bel yerinde kullanılan paralel dikiş

Büzgü (Gathering) İki paralel el dikişi veya gevşek makine dikişi; uzun iplikler
smilev.gif
büzgünün her iki ucunda bırakılır ve fazla kumaş bir veya her iki uçtan çekilir
smilev.gif
kumaşı
smilev.gif
oturması için daraltmada veya dekoratif fırfırlı bir görüntü vermede kullanılır.

Büzgülü self-bound dikiş (Gathered self-bound seam) Büzülmüş bir kenarı düz bir kenara dikmek için kulanılan dikiş. Self-bound dikişe de bakın.

Calico Pamuk kumaş

Çapraz bağlanma (Cross-linking) Akrilik tipi bileşenin kendisini hem pigmente hem de ana maddeye kalıcı bir şekilde bağlayarak renk atmanın önüne geçme özelliği. Bu işlem eskiden yüksek sıcaklık ve katalizör gerektirirdi
smilev.gif
ancak yeni reçine bileşenleri aynı işlevi oda sıcaklığında gerçekleştirilen kuruma esnasında da yerine getiriyor.

Cep kapağı (Pocket flap) Bu
smilev.gif
cep açıklığını kapatmak için aşağı katlanır. Kapak
smilev.gif
basit bir şekilde cebin ön yüzünde aşağı katlandığında
smilev.gif
cep ile tek parça olarak yapılabilir veya cepten ayrı olarak yapılır ve üzerine dikilir.

Cep kenar şeridi (Pocket welt) Genelde yarıklı cepte kullanılan bu kenar şeridi
smilev.gif
cep açıklığının alt kenarına dikilir ve onu kaplamak için dik durur.

Cep torbası (Cep torbası) Bir giysinin içinde sarkan gizlenmiş cebin iç tarafı

Challis Yünlü kumaş

Chambray Düz-dokuma
smilev.gif
pamuklu kumaş

Couching Bir giysi parçasının üzerinde
smilev.gif
küçük el dikişleri çalışarak
smilev.gif
bir kumaşa kordon veya başka bir parça tutturma yöntemi

Crêpe-de-Chine Pürüzsüz
smilev.gif
ipek kumaş

Çapraz dikiş (Cross stitch) Pratik amaçlar )örn. Pliseleri ve katları yerinde tutma) ve dekorasyon için kullanılan el dikişi
 
Çengelli iğne – Hooked needle

Çentik (Notch) Dışa bakan
smilev.gif
V şeklinde (veya çift V şeklinde)
smilev.gif
dikiş amacıyla diğer parça ile aynı hizada olan bir kalıp üzerine transfer edilebilen işaret

Çıt çıt (snap fasteners) Baskı pimi adı da verilir; siyah
smilev.gif
gümüş rengi veya şeffaf renkte mevcuttur ve ince
smilev.gif
görünmez bir tutturmanın gerekli olduğu yerde kullanılır.

Çift kat örgü kumaş (Double Jersey) Kumaşın her iki yüzünde farklı yönlere giden çizgileri olan yünlü kumaş.

Çift kat paltoluk kumaş (Double coating) Tersine çevrilebilir yünlü kumaş

Çin top düğmesi (Chinese ball button) bir kordonu veya kumaş fitili sıkı bir topa sararak yapılır; kopça ile bağlantıda kullanılır.

Çok ölçülü kalıp (Multi-size pattern) Her kalıp parçası üzerine basılan bir dizi boyutta kesim çizgileri vardır.

Çoklu dikiş (Multi-stitch): Üç aşamalı zikzak dikişe bakınız.

Çorap Socks

Çözgü (Warp) Dokuma bir kumaşın boylamasına iplikleri

Çubuk teyel (Bar tack) Elde veya makinede çalışılan ve bir giyside zorlanan kısımları
smilev.gif
özellikle kopmanın meydana gelebileceği yerleri (örneğin
smilev.gif
bir cebin üst kısmı veya bir fermuar açıklığının ucu) sağlamlaştırmak için kullanılan
smilev.gif
kısa
smilev.gif
düz sağlamlaştırma dikişi.

Curing time Renk atmanın maksimum düzeyde önüne geçilebilmesini sağlayan çapraz bağlanmanın tamamlanması için geçmesi gereken süre

Çuvaldız (Awl) Kopça dişi veya düğme iliğinin yerleştirilmesi için kumaşa küçük delikler açmada kullanılan
smilev.gif
sivri uçlu alet

Çuvaldız (Bodkin) Küt uçlu ve geniş gözlü kalın iğne
smilev.gif
bir lastik kılıfına veya ekstrafora lastik veya kordon geçirmek için kullanılır
 
Dantel Lace

Damask Pamuklu kumaş

Dar alanlar için ütü tahtası (Point presser) Küçük alanlarda dikiş yerlerini ve uçları ütüleme aleti

Dayanıklı dikiş (Heavy-duty stitch) İki kalın kumaş katını birleştirmede kullanılan çok sağlam el dikişi

Degaje yaka Roll neck

Deri (Leather) Hayvan derisi

Dikey etek bastırma (Vertical hemstitch): Etek bastırma türü.

Dikiş bandı (Stitching tape)

Dikiş çizgisi (Seamline) Bir dikiş yerini dikmek için belirlenmiş çizgi; bu genelde dikiş yeri kenarından 1
smilev.gif
5 cm içerdedir.

Dikiş gerginliği (Stitch tension) Bir dikiş makinesinde
smilev.gif
üst bobin ve masura ipliklerinin
smilev.gif
birbirlerine bağlanırken
smilev.gif
gerginliğini ve gevşekliğini kontrol eder. Üst ve alt gerginlikler dengelendiğinde iplikler eşit olarak kumaşın içine doğru çekilir.

Dikiş kenarı (Seam edge) Bu
smilev.gif
dikiş payının kesilmiş kenarıdır.

Dikiş payı (Seam allowance) Bir giysinin bölümlerinin bir dikiş ile birbirine birleştirildiği yerde
smilev.gif
kalıp üzerinde ayrılan kumaş miktarı; genelde bu miktar 1
smilev.gif
5 cm.dir

Dikiş payı (Hem allowance) Bir kıvrım yeri oluşturmak için alta kıvrılma payı verilen kumaş miktarı. Dikiş payının derinliği giysi parçasının tarzına ve işlevine bağlı olarak değişebilir.

Dikiş sökme aleti (Seam ripper) Dikiş yerlerini ve düğme iliği dikişi gibi diğer detaylı çalışma alanlarını açmak ve sökmek için kullanılan kancalı kesme aleti

Dikiş yeri ölçer (Seam gauge) İğne plakasına takılan ve düz dikiş yerlerini dikmede kullanılan
smilev.gif
dikiş makinesinin ayarlanabilir ek parçası

Dikişe şerit geçirme (Seam taping) Dikiş yerini sabitlemek ve esnemesini önlemek için
smilev.gif
dikiş yerine dikiş şeridi
smilev.gif
verev biye veya gabardin bant dikme

Dikme tela (Sew-in interfacing) Genelde terzilikte bir giysiyi şekillendirmek için kullanılan
smilev.gif
dikilerek takılan kanvas kumaştır. Giysi kumaşına bağlı olarak çeşitli kalınlıklarda mevcuttur.

Dizaltı şort Bermuda
 
Doğrudan boyama Direct dye

Döner kumaş kesici (Rotary cutter) Birbiriyle değiştirilebilir
smilev.gif
yuvarlak bıçakları olan
smilev.gif
kumaş keserken düzgün
smilev.gif
düz kenarlar elde etmek için kullanılan gereç. Bir kesim tahtası ile birlikte kullanmalıdır.

Drape Kumaşın
smilev.gif
ince katlar halinde aşağı doğru salınmasını sağlayan özelliğidir; her kumaşta drape olmaz bu yüzden satın almadan önce drapeyi kontrol edin. Aynı zamanda
smilev.gif
büzgü ve pliseler tarafından kontrol edilen özel bir düzenlemedir.

Drill pamuklu kumaş

Dupion İpekli kumaş

Düğme ayağı (Button shank) Düğme ve kumaş arasında
smilev.gif
düğmenin bir parçası olabilen veya iplikle oluşturulabilen ve iliklendiğinde
smilev.gif
düğmenin altında iliğin yan kısmına yer sağlayan kısım; genelde kalın kumaşlarda kullanılır.

Düğme halkası (Button loop) Genelde pervazlar arasına veya bir giysinin kenarına takılan dekoratif tutturma gereçleri farklı şekillerde yapılabilir. Aynı zamanda Kopça ve Rulo halkaya bkz.

Düğme iliği (Buttonhole) Bir tutturma gereci olarak düğmenin yerleştirildiği açıklık. Düğme ilikleri genelde yakın zikzak dikiş veya saten dikişi ile makinede dikilir ancak sağlamlaştırma veya dekorasyon için elde çalışılabilir veya farklı şekillerde (örn. parçalı veya şeritli) tamamlanabilir.

Düğme iliği dikişi (Buttonhole stitch) Bir düğme iliğinin işlenmemiş kenarlarını düzeltmek ve sağlamlaştırmak için kullanılan elde reçme dikişi

Düğmeli pat Button fly

Düz dikiş (Straight stitch) Dikiş
smilev.gif
sağlamlaştırma dikişi
smilev.gif
alt dikiş ve üst dikiş için kullanılan düz makine dikişi

Düz kumaş çizgisi (Straignt grain) Kalıp üzerinde düz bir yerleştirme oku ile gösterilen bu çizgi
smilev.gif
kumaşı kumaş kenarının paralel olarak nereye konulacağını gösterir; bu kumaş çizgisi en az esnekliğe sahiptir. Boylamasına kumaş çizgisine de bakınız.

Düz sağlamlaştırma dikişi İki dikiş ileri
smilev.gif
bir dikiş geri çalışılan uzun düz makine dikişi
smilev.gif
böylece her dikiş üç kez çalışılmış olur.

Eğik kenar baskısı Kenar baskısına bakınız.

Ek kumaş parçası (Gusset) Hareket rahatlığı sağlamak için
smilev.gif
bir kesiğe veya dikişe yerleştirilen
smilev.gif
kumaşa uygun küçük
smilev.gif
şekilli bir ek parça.
 
Ekose (Tartan) Yünlü kumaş

Ekstrafor bandı (Heading tape) Halkalar içeren
smilev.gif
kancaların takılması için perdenin üst kısmına dikilen geniş kumaş bandıdır. Yumuşakça büzülmüş pliseler yapmak için bant yukarı çekilir ve perde
smilev.gif
banttaki dokuma cepler içine yerleştirilmiş kancalar kullanılarak bir kornişe takılır.

Ekstrafor (Heading) Bir lastik kılıfı veya bir perdenin üst kısmındaki kumaş kıvrımıdır. Aynı zamanda
smilev.gif
büzülmüş bir fırfırın üzerindeki dar kenarı

El dikişi (Running stitch) Dikiş ve büzgü için kullanılır (büzgü için normalde iki paralel dikiş sırası çalışılır). El dikişinin yapımı çabuktur ama iğne ardı dikiş kadar sağlam değildir.

Elbise kumaşından şerit (Self-stay) Giysi kumaşının şeridinden yapılan ve ayrı bir sağlamlaştırma parçası olarak veya potluğu azaltmak için kullanılan parça

Elde dikilen gizli dikiş (Prickstitch) Elde çalışılan küçük
smilev.gif
aralıklı iğne ardı dikiş
smilev.gif
genelde fermuar takılırken görünmez dikiş çalışmak için kullanılır.

Elde tutturma dikişi (Slipstitch) Katlanmış kumaş katını başka bir kata tutturmak için kullanılan
smilev.gif
el ile çalışılan kenar bastırma dikişi. Hızlı elde tutturma dikişine de bakınız.

Enlemesine kat (Crossways fold) Genelde geniş veya değişik şekillerdeki kalıp parçalarına uyum sağlaması için
smilev.gif
kumaşın kesim aşamasında yapılan enlemesine kumaş katıdır.

Enlemesine kumaş çizgisi (Crossways grain) Bir kumaş üzerinde
smilev.gif
kumaşın bir kenarından diğer kenarına
smilev.gif
düz çizgiyi keserek uzanan enlemesine ipliklerin yönüdür.

Embrodery nakış Bouqle Yarn
 
Etek Skirt

Etek boyu ölçer (Skirt marker) Etek ucunda doğru bir işaretleme için
smilev.gif
dikey cetveli ve tebeşirle doldurulmuş püskürtme pompası bulunan ayarlanabilir cetvel

Etek düğmesi Sweep button

Ezme tahtası (Pounding block) Tabanı
smilev.gif
kalın kumaşlardaki kırışıklıkları
smilev.gif
buhar verdikten sonra ezmek için kullanılan ağır gereç

Fermuar ayağı (Zipper foot) Tek ayaklı dar makine ayağıdır. Bu ayak ayarlanabilir ve iğnenin ister sağ ister sol tarafına yerleştirilebilir. Fermuar takarken iğnenin dişlere yakın dikmesini sağlar.

Fermuar (Zip) Çeşitli tür
smilev.gif
en ev uzunlukta mevcut olan
smilev.gif
yaygın kullanılan bir tutturma gerecidir. Zincir ve sargı fermuarlar bir dizi amaç için kullanılırlar; gizlenmiş fermuarlar genelde etek ve elbise açıklıklarında kullanılır; daha kalın
smilev.gif
uzun ve açık uçlu fermuarlar ceketler için uygundur. Fermuarlar giysideki konumlarına bağlı olarak farklı şekillerde dikilir (örn. katlanmış kumaşa dikilen bir fermuar dikişin üstünde ve kapalı fermuar dikişin içinde kullanılır).

Fermuar kapağı (Zip fly) Fermuar ve fermuar dişlerini kapatan giysinin dışındaki uzantı

Fermuar muhafazası (Zip guard) Giysinin alt katlarını ve asıl kumaşını fermuarın dişlerinden koruyan kumaş pervazı

Fermuarla veya düğmelerle açılıp kapanan bölüm (Fly) Fermuarı veya düğmeleri gizleyen
smilev.gif
genelde şort ve pantolonlarda kullanılan düzgün açıklık

Fırfır
smilev.gif
Farbela (Ruffle
smilev.gif
Frill) Tek veya çift kumaş katından yapılan
smilev.gif
dekoratif büzgülü süs. Fırfırlar farklı görünümler için farklı şekillerde büzülebilir. (örn. Bir ekstraforla
smilev.gif
çift kat kenarlar ile veya giysi yaka hattında dairesel bir fırfır olarak).

File Mesh

Fisto
smilev.gif
kuş gözü Eyelet

Fitilli kadife (Corduroy) Havlı
smilev.gif
pamuklu kumaş

Flanel (Flannel) Yünlü kumaş

Flat-fell dikiş yeri (Flat fell seam) Makine dikişli
smilev.gif
kendinden kapalı
smilev.gif
düz
smilev.gif
sağlam
smilev.gif
dayanıklı ve genelde spor giysilerde kullanılan dikiş yeri
 
Flok (Flock) Sentetik kumaş

Fransız dikişi (French seam) Sağlam
smilev.gif
düzgün
smilev.gif
dar bir rötuş ile
smilev.gif
kendinden kapalı makine dikişli; sadece düz kumaş kenarlarında kullanılan dikiş
smilev.gif
bu dikiş
smilev.gif
dikiş paylarının görüldüğü ince ve saydam kumaşlar için idealdir. Taklit Fransız dikişine de bakınız.

Fransız eğrisi (French curve) Kenarı
smilev.gif
bir kalıp bölümünde kavisli ayarlamalar yapmak için kullanılan (örn. Bir kol oyuğu veya yaka hattında) ölçme aleti. Kompleks Fransız eğrisine de bakınız.

Fransız teyeli (French tack) İki kumaş katını birbiri ile gevşekçe bir arada tutmak için ve genelde serbest olarak asılı duran astarı
smilev.gif
yerinde tutmak için
smilev.gif
parçanın asıl eteğine tutturmada kullanılan dikiş

Gabardin Su geçirmez
smilev.gif
yün karışımlı kumaş

Gabardin bant Twill-Tape

Gingham Çizgili pamuklu kumaş

Giysiler Clothings

Gizli balıksırtı dikiş (Blind herringbone stitch) Balıksırtı dikişle aynı şekilde çalışılan fakat kenar bastırma dikişinin kumaşın ön yüzünden görünmemesi için dikimden önce kıvrım kenarı geriye katlanan el dikişi

Gizli dikiş (Blindstitch) Bir giysi parçasının ön yüzünde görünmeyecek şekilde kenar bastırma ve tamamlama için kullanılan el dikişi.

Gizli dikiş (Catchstitch): Gizli etek bastırma dikişi’ne bakınız.

Gizli etek bastırma dikişi (Blind hemming stitch) Gizli dikiş olarak da bilinen bu küçük el dikişi genelde bir kumaş parçasını diğerine (örn. bir pervazı bir dikiş payına) tutturmak için kullanılır. Aynı zamanda
smilev.gif
iki veya üç düz dikişi ve bir geniş zikzak dikişi içeren makine dikişi
smilev.gif
kıvrım yerlerini görünmeyecek şekilde dikmek ve kabuk pli yapmada kullanılır

Gizli zikzak kenar bastırma dikişi (Zigzag blind hemming stitch) Örgü kumaşlarda kullanılan üç dar zikzak dikiş ve bir geniş zikzak dikişten ibaret olan
smilev.gif
gizli kenar bastırma dikişine benzer makine dikişi

Gofre kumaş (Seersucker) Çizgili ve büzük pamuklu kumaş

Göğüs tahtası (Tailor’s ham) Bir giysinin şekilli bölümlerini (örn. Ismarlama çalışılan bir giysinin yakası) ütülemek için kullanılan alet

Göğüs yeri çizgisi (Bust line) Sırttan ve göğsün en geniş noktasından geçen
smilev.gif
bir kalıbın ölçümü veya değiştirilmesinde önemli olan yatay çizgi
 
Grogren (Grosgrain) Sert
smilev.gif
çizgili
smilev.gif
sentetik kumaş

Güderi kumaş (Venetian) Yünlü kumaş

Gündelik pantolon Canvas slack

Habutai İpekli kumaş

Halka dikişi (Loop stitch): Singer Dikişi’ne bakınız.

Hav yüksekliği Hight of the loops

Hav (Nap) Bir yöne doğru akan kısa ipliklerden yapılan yumuşak tüylü kumaş yüzeyi (örn. kadife veya fitilli kadife). Kumaşın havı bütün giysi parçasında aynı yönde uzanmalıdır.

Havlı enlemesine kat (Crossways fold with nap) Havlı bir kumaş
smilev.gif
ters yüzü birbirine bakacak şekilde katlanır ve kat yeri boyunca kesilir. Sonra üst katı çevrilir böylece hav
smilev.gif
her iki kumaş katında da aynı yönde akar ve kalıp parçası kesilir.

Havlu Towel

Havlu kumaş (Towelling) Pamuklu kumaş

Hırka
smilev.gif
örgü ceket Cardigan

Hızlı elde tutturma dikişi (Quick slipstitch) İki katlanmış
smilev.gif
bitişik kenarı birleştirmek için kullanılan el dikişi
smilev.gif
elde tutturma dikişi olarak da bilinir.

Ismarlama çalışılan omuz vatkası (Tailored shoulder pad) Cekete veya paltoya şekil vermek için kullanılan keçe veya tela arasında sandviç yapılan yumuşak vatka

Ismarlama çalışılan terzilik (Bespoke Tailoring) Vücuda tam uygun olan bir giysiyi hazırlamanın geleneksel yöntemidir. Sağlamlaştırıcı ve yapılandırıcı katlı düzenleme elde dikilir ve tamamlanmış giysinin altında
smilev.gif
yerinde buharla ütülenir; bu şeklin kalıcı olmasını sağlar.

İç astar (Interlining) Giysi ile astar arasına
smilev.gif
sıcaklık ve tokluk eklemek için yerleştirilen Müslin veya tüylü kumaş; ısmarlama çalışılan etek ve paltolarda veya perdelerde tokluk eklemesi ve ışığı kesmesi için kullanılır.

İğne ardı dikiş (Backstitch) Genelde katlamalı dikişte kullanılan
smilev.gif
kumaşın tersinde çift kat yapılan sağlam el dikişi

İğne çıkarma aleti (Needle grabber) Dokunmuş yüzeyi olan; el dikişi sırasında
smilev.gif
kalın veya sert kumaştan iğne çekmek için kullanılan bir dikiş malzemesi
 
İğne ve iplik – Needle and Thread

İğneye iplik geçirme aleti (Needle threader) İğnenin gözüne ipliği çeken halkalı bir teli olan basit bir alet

İnce keten bezi (Lawn) Pamuklu kumaş

İnce keten bezi (Handkerchief linen) Saydam
smilev.gif
ince keten

İnce pamuklu kumaş (Cambric) Pamuklu kumaş

İnce ve saydam kumaş (Sheer fabric) Şal gibi hassas parçalarda kullanılan ince
smilev.gif
şeffaf kumaş

İpek (Silk) İpek böceği tarafından üretilen ve serin tutan
smilev.gif
emici ve lüks kumaşlar yapmak için çeşitli kalınlıkta dokunan iplikler

İpek saten (Silk satin)

İpek-keten karışımı (Silk-linen mix)

İpekli damasko (Faille) sentetik kumaş

İpek-pamuk karışımı (Silk-cotton mix)

İpek-yün karışımı (Silk-wool mix)

İşaret sabunu (Wax chalk) Siyah veya beyaz olarak mevcut olan ve ütü bezi ile ütülenerek çıkan
smilev.gif
yünlü kumaşlar için işaretleme aracı

İşaretleyici teker (Tracing Wheel) Kalıp işaretlerini kumaşa transfer etmek için karbon kağıdı ile birlikte kullanılan alet

İşlenmemiş kenar (Raw edge) Aşınmaya dayanıklı kumaş hariç
smilev.gif
kenarların sökülmesini önlemek için düz dikiş
smilev.gif
zikzak dikiş veya başka bir yöntemle tamamlanması gereken kesilmiş kumaş kenarı

Jakar kumaş (Jacquard fabric) Desenli sentetik kumaş

Jorjet (Georgette) İpekli kumaş (polyester olarak da üretilir)

Kadife devore (Devoré velvet) Desenli ipek kumaş

Kalça yeri çizgisi (Hipline) Kalçaların en geniş yeri etrafındaki yatay çizgi; pantolon veya etek için bir kalıp ölçüsü seçerkenDikiş Terimleri Sözlüğü-1 bel ölçüsünden ziyade bu ölçü dikkate alınmalıdır. Bir kalıbı değiştirmede önemli bir ölçüdür.

Kalıp işaretleri (Pattern markings) Kumaş çizgisiniDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kalıp parçasının kat üzerindeki yerini göstermek için (her uçtaDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kalıp kat çizgilerini gösteren kavisli oku olan düz çizgi) bir kalıp üzerine basılan semboller ve çentikDikiş Terimleri Sözlüğü-1 pensDikiş Terimleri Sözlüğü-1 düğme iliğiDikiş Terimleri Sözlüğü-1 pli gibi dikiş detayları. Kalıp işaretleri işaret aracı (örn. terzi kalemi) veya iplik izi (örn. bol teyel) kullanılarak kumaşa transfer edilir.
 
Kamalı reçme (Flatlock / straddie stitch)

Kanal reçme Channel Stitch

Kapalı kenar (Enclosed edge) Bir dikiş yeri veya biye arasında sandviç yapılan veya gizlenen işlenmemiş kumaş kenarı; bir giysi parçasını düzeltir ve sağlamlaştırır.

Kapri (Capri) Baldırı saran diz altı pantolon

Karın pensi abdominal dart (belly dart)

Kapşon Hood

Kaşmir (Cashmere) İnceDikiş Terimleri Sözlüğü-1 yumuşakDikiş Terimleri Sözlüğü-1 yünlü kumaş

Kat kat kesme (Layering) Kumaş fazlalığını yok etmek ve dikişin düz uzanmasını sağlamak içinDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kumaş katlarınıDikiş Terimleri Sözlüğü-1 dikiş payındaDikiş Terimleri Sözlüğü-1 farklı genişliklerde kesme işlemi

Katyonik (Cationic) Negatif yüklü ve noniyonik bileşenlerle karışan madde. Bu fark sayesinde pigment giysi boyaması büyük ölçüde kolaylaşmıştır.

Kauçuk (Rubber fabric) Lateks madde

Kavisli dikiş yeri (Curved seam) Birleştirildiklerinde giysinin bir bölümünü oluşturan (örn. Göğüsün üzerindeDikiş Terimleri Sözlüğü-1 belde ve kalçalarda) iki farklı şekillendirilmiş kenarlıDikiş Terimleri Sözlüğü-1 makine dikişli dikiş yeri

Kayık yaka Boat neck

Kemer biriti (Belt carrier) Bir kumaş şeridi veya iplik zincirden yapılanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 genelde bir giysinin yan dikişlerine takılanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kemeri desteklemek için kullanılan halka.

Kemer sertleştirici (Belt stiffening) Belin iç kısmınaDikiş Terimleri Sözlüğü-1 sertlik sağlaması ve kemerin şeklini koruması için uygulanan esnekDikiş Terimleri Sözlüğü-1 destekleyici kumaş (uygun kalınlıkta ütülü tela genelde gereken sertlik oranını elde etmede kullanılır.)

Kemer tokası malzemeleri –

Kemiksi maddeden çubuk geçirme (Boning) Dar giysileri sertleştirmek ve şekillendirmek için kullanılan dar naylon veya plastik şerit genelde askısız gece kıyafetlerinin beden kısmında kullanılır; ince kumaşları korumak için uçları kaplanabilir.

Kenar dikişi (Overedge stitch) Dikiş payının kenarında çalışılanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 tek bir harekette çok dar bir dikiş yeri diken ve düzelten önceden ayarlanmış makine dikişi; genelde dikiş payının kumaşın ön yüzünden göründüğü ince kumaşlarda kullanılır.

Kenar dikişi (Edgestitch) İnce kumaşlardaDikiş Terimleri Sözlüğü-1 zikzak dikişe alternatif olarak kullanılabilen bu dikiş kıvrım yerlerini ve pervazlarıDikiş Terimleri Sözlüğü-1 sökülmelerini önlemek içinDikiş Terimleri Sözlüğü-1 işlenmemiş kenarlarını alta kıvırarak ve küçük bir kıvrım yeri dikerek düzeltmek için kullanılır. Aynı zamanda giysi parçasının ön yüzündeDikiş Terimleri Sözlüğü-1 tamamlanmış kenardaDikiş Terimleri Sözlüğü-1 dikiş yerinde veya kat kenarında çalışılabilir.
 
Kenar şeridi (Welt)

Kesik aralığı (Vent) Katlanmış açıklık (örn. bir ısmarlama ceket veya paltonun etek kıvrım yeri ve kol açıklıklarında)

Kesim çizgisi (Cutting line) Bir kalıp parçası üzerinde kesim kılavuzu olarak kullanılan kesiksizDikiş Terimleri Sözlüğü-1 basılı çizgi ( çok ölçülü bir kalıbınDikiş Terimleri Sözlüğü-1 ilgili giysi parçası üzerinde birkaç kesim çizgisi vardır).

Keten kumaş (Linen) Keten bitkisinin doğal liflerinden yapılan keten kumaşDikiş Terimleri Sözlüğü-1 serin tutan ve oldukça emici kumaşlar yapmak içinDikiş Terimleri Sözlüğü-1 bir dizi kalınlıkta ve kalitede dokunur.

Kılçık (Swift) Karton fiyat etiketini giysiye tutturan plastik parça

Kırışmaz yün kumaş (No-crease wool)

Kırpıntı (Clip) ÇentikDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kat yeriDikiş Terimleri Sözlüğü-1 ön orta çizgisi veya pens yeri gibi kalıp işaretlerini göstermek için yapılan kumaş kenarındaki küçük kesiktir. Kumaşın ön yüzüne çevrildiğinde sivri bir uç elde etmek için (örn. bir yaka ucu) veya düzgün bir kavis oluşturmak için dikiş payları da kesilebilir.

Kısmi katlama (Partial fold) Bir kumaş katlama yöntemidir; kumaşın bir bölümü katlanmış çift kat oluşturur ve diğeri tek kat oluşturur.

Kıvrım (Crease) Ütülenmiş kumaş katının oluşturduğu çizgi

Kıvrım yeri (Hem) Bir giysi parçasının düzeltilmiş alt kenarı (örn. Bir giysinin veya perdenin alt kısmı veya düz bir kolun alt kenarı). Kıvrım yerleri elde veya makinedeDikiş Terimleri Sözlüğü-1 çeşitli şekillerde tamamlanabilirDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kullanılan yöntemDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kumaşın kalınlığı veya yapısına bağlıdır (örn. elde kıvrılmış kıvrım yeri ince kumaşlar için idealdir ancak çift kat dikilmiş kıvrım yeriDikiş Terimleri Sözlüğü-1 ekstra geniş kıvrım yerlerine veya kalın kumaşlara destek verir). Kıvrım yerleri rötuşları kumaşın ön yüzünden görünmeyebilir veya dekoratif özellikte yapılabilir.

Kıvrım yeri çizgisi (Hemline) Kıvrım yerinin boyunca işaretlendiği ve dikiş payının dikiş için tersine katlandığı kat çizgisi; bir parçanın tamamlanmış alt kenarı

Kıvrım yeri dikişi (Kıvrım yeri dikişi) İster dikeyDikiş Terimleri Sözlüğü-1 ister yan kıvrım yeri dikişi olarak çalışılanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 bir parçanın tersinde görünmez kenar baskısı olarak kullanılan el dikişi; aynı zamanda iç kenarları sağlamlaştırmak için kullanılır (örn. bir yakada veya manşetlerde).

Kirli ürün (Dirty product) Çevreye olumsuz etkisi bulunan ürün

Klapa (Lapel) Ceketin veya tişörtün üst düğme ile yaka arasında kıvrılan kısmı.

Kol düğmesi Cuff Links

Kol ekstraforu (Sleeve heading) Kolun üst kısmını doldurmak için ve kolun üst kısmında bir kumaş rulosu oluşturmak için kullanılan dar şerit tampon
 
Kol oyuğu (Armhole) Kol için giysideki açıklık

Kol tahtası (Sleeve board) Genelde ütü tahtasının yanında bulunanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 dikiş yerlerini ve giysinin dar bölümlerini ütülemede kullanılan küçükDikiş Terimleri Sözlüğü-1 dar tahta

Kompleks Fransız eğrisi (Complex French Curve) Fransız eğrisine benzer ancak kalıp parçalarında düz kenarları ölçmede kullanılan ölçme aleti. Aynı zamanda düğme iliği kılavuzları ve dikiş payı izleri de var.

Kopça (Frog fastening) Bir uzun fitil veya kordon rulosu ile yapılanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 dört üst üste binen halka olarak düzenlenen ve ortadan dikilen dekoratif bir tutturma gereci. Dekoratif Çin top düğmesi ile birlikteDikiş Terimleri Sözlüğü-1 genelde ceket ve uzun paltolarda kullanılır.

Kopça (Hook-and-eye fastener) Düzgün bir birleşmenin gerekli olduğu (örn. bir bel bandında) kumaş bölümlerinde üst üste binen kenarları birbirine tutturmak için kullanılan iki parçalı metal tutturma gereci

Kordon Drawcord

Kostümlük keten (Suiting linen)

Kot (Denim) Dayanıklı pamuklu kumaş

Krep saten (Crepe-backed satin) Sentetik kumaş

Krep (Crepe) Yünlü kumaş

Krepon (Crepon) Sentetik kumaş

Krinkle kumaş (Crinkle fabric) İnce pliseli ve kıvrımlı sentetik kumaş

Kruvaze etek Envelop skirt

Kumaş çizgisi (Grain) Dokuma bir kumaştaDikiş Terimleri Sözlüğü-1 boyuna ve enine iplik yönleri. Bu iplikler dik açılarda olduğundaDikiş Terimleri Sözlüğü-1 buna doğru kumaş çizgisi denir.

Kumaş çizgisini takip eden çizgi (Grainline) Bir kumaş çizgisini takip eden çizgi (Bir kalıp parçası üzerindeki düz okDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kalıbın yayılıp o çizgi boyunca kesileceğini gösterir.)

Kumaş fazlalığını dağıtma (Ease) Dikişin bir bölümü diğeriyle biraz eksik olarak birleştiğindeDikiş Terimleri Sözlüğü-1 büzgü oluşturmadan kumaş fazlalığını dağıtma işlemidir.

Kumaş kenarı (Selvedge) Dokuma bir kumaştaDikiş Terimleri Sözlüğü-1 boyuna (çözgü) ipliklere paralel olan tamamlanmış kenar

Kumaş kesme makası (Bent-handled shears) Kumaş kesme makası; açılı alt makas kumaşın kesilirken düz uzanmasını sağlar

Kumaşı makinede iğne üzerinde döndürme (Pivoting) Keskin bir köşeyi dikmede kullanılır. MakineDikiş Terimleri Sözlüğü-1 iğne kumaşın içindeyken durdurulurDikiş Terimleri Sözlüğü-1 ayak kaldırılır ve kumaş döndürülür. Sonra ayak tekrar indirilir ve dikmeye devam edilir.

Kumaşın ön yüzü (Right side) Tamamlanmış giysi parçasının görünen kısmı olarak görünmek üzere tasarlanmış kumaşın dış yüzü. Kumaşın ön yüzü giysi parçalarını kesip çıkarırken ve hazırlarken çok önemli olur; talimatlar kalıp çizelgesinde verilir.
 
Kumaşın renk verme miktarını ölçen alet Crockmeter

Kumaşın ters yüzü (Wrong side) Tamamlanmış bir giysinin iç kısmında olması gereken kumaşın ters yüzü (örn. havlı bir kumaşın düz tarafıDikiş Terimleri Sözlüğü-1 baskılı bir kumaşın baskılı olmayan tarafı. İşaretler tamamlanmış giysilerin önünde görünmemeleri için giysinin ters yüzüne yapılmalıdır.

Kumaşın verevi (Bias) Kumaşın üzerinde ne enine ne de boyuna uzanmayan çapraz çizgidir. “Gerçek” verevDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kumaşın boyuna uzanan çizgiDikiş Terimleri Sözlüğü-1 enine çizgiye doğru katlandığındaDikiş Terimleri Sözlüğü-1 45 derecelik açıda oluşan çapraz çizgidir. Verev kesilen kumaşta iyi kıvrım oluşturur.

Kumaş yumuşatıcılar fabric softeners

Kuru renklendirici Pigment

Kuru temizleme Dry cleaning

Kuşak abdominal belt (cummerband)

Küçük makas (Small scissors)

Kürk kumaşı (Fur fabric) Aynı zamanda sahte kürk de denilen sentetik kumaş parlak renkli olabilir

Lake (Lace) Pamuklu kumaş

Lame Sentetik kumaş

Lastik kılıfı (Casing) Paralel dikiş sıraları ile yapılanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 (örn. bir eteğin veya pantolonun belinde veya bir elbisenin veya günlük ceketin belini büzmek için) içinden lastik veya büzgü ipi geçirilenDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kumaştan tünel.

Lifler (Fibres) İpliklerin eğrildiği doğal veya insan yapımı filamanlardır; sonra ipliklerden çeşitli kumaşlar yapılır.

Liquid gold Metalik renkte sentetik kumaş

Loomstate Havlunun dokuma makinesinden çıktığı haldeki durumu.

Loop terry Traş edilmemiş havlu

Madras pamuk (Madras cotton) HafifDikiş Terimleri Sözlüğü-1 pamuklu kumaş

Makine ayağı (Machine foot) Genelde baskı ayağı olarak adlandırılanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 dikiş makinesinin bu parçasıDikiş Terimleri Sözlüğü-1 dikiş sırasında kumaşı iğne plakası üzerinde yerinde tutmak için kumaşın üzerine doğru indirilir ve iğneyi kumaşın içine doğru düzgünce yönlendirir. Boncuk geçirmeDikiş Terimleri Sözlüğü-1 biye yapma ve fermuar takma gibi bir dizi amaç için farklı ayaklar mevcuttur.

Makine dikişi ile büzgü (Shirring) Fazlalığı daraltmak için kullanılanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kumaşta sıralar halinde dikilenDikiş Terimleri Sözlüğü-1 çoğunlukla pamuk üst ipliği ve esneklik için büzgü lastiği ile çalışılan makine büzgüsü türü

Makine örgüsü kumaş (Jersey) ÖrgüDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kırışıklığa dayanıklıDikiş Terimleri Sözlüğü-1 pamuklu kumaş

Makine teyeli (Machine tacking) Kumaşı yerinde tutmak içinDikiş Terimleri Sözlüğü-1 uzunDikiş Terimleri Sözlüğü-1 gevşekçe gerilmiş makine dikişi

Masura (Bobbin) Üzerine ipliğin sarıldığıDikiş Terimleri Sözlüğü-1 bir dikiş makinesi plakasının altındaki yuvarlak taşıyıcı

Metre (Measuring stick) Kumaş çizgilerini kontrol etmek ve aynı zamanda düz kıvrım yeriniDikiş Terimleri Sözlüğü-1 yukarı kıvırmadan ve yerine dikmeden önce işaretlemek için kullanılır.

Migration: Yaş boya işlemi sırasında renklendiricinin dağılması

Mikrofiber (Microfibre) Dayanıklı sentetik kumaş

Mohair Yünlü kumaş

Moleskin Pamuklu kumaş

Müslin Pamuklu kumaş

Naylon (Nylon): Saf naylona bakınız.
 
Ok başı dikişi (Arrowhead stitch) Muhtemel bir zorlanmanın olacağı noktada (örneğinDikiş Terimleri Sözlüğü-1 bir dar etekte plisenin üst kısmı) bir dikiş yerine elde veya makinede yapılan küçükDikiş Terimleri Sözlüğü-1 üçgen teyel

Omuz vatkası (Shoulder pad) Kumaş kaplı veya kaplı olmayan köpük vatka bir giysinin omuz kısmını şekillendirme ve desteklemede kullanılır. Ismarlama Çalışılan Omuz Vatkası’na bakınız.

Omuzu kapalı iş elbisesi Cover-All

Organze (Organza) İpekli kumaş

Orta çizgi (Centre line) Bir giysinin bedenDikiş Terimleri Sözlüğü-1 etek veya roba kısmının ilgili kalıp parçalarında işaretlenmiş dikey çizgisi.

Overlok makinesi ek parçaları (Overlocker attachments) Bir overlok makinesine eklenebilenDikiş Terimleri Sözlüğü-1 makinenin daha fazla bir dizi fonksiyon gerçekleştirmesini sağlayan gereçlerdir. Bunlar normalde ayrı olarak satılır.

Overlok makinesi (Overlocker) Tek bir hareketteDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kumaş kenarının hızlı ve etkili dikimiDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kesimi ve kenar yapılması için kullanılan makine; esas olarakDikiş Terimleri Sözlüğü-1 giysiye profesyonel bir görüntü vermek için dikerken kenarları düzeltmede kullanılır.

Ölçümlü kesim tahtası (Cutting mat) Kesin ölçüm ve kesimler içinDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kılavuzlu kauçuktan kesim tahtası; kumaş kesimi sırasında üzerinde çalışılan yüzeyi korumak için kullanılır.

Ön bantlar (Front bands) Bir giysinin ön açıklık kenarlarının tüm uzunluğunu tamamlamak için kullanılan kumaş şeritleri

Önceden çektirilmiş kumaş (Pre-shrunk fabric) Müteakip yıkamalarda çekmemesi için üretim aşamasında işlemden geçirilen kumaş

Örme kumaş (Knit fabric) Gevşekçe birbirine geçen ipliklerden yapılan esnek kumaş (örn. yumuşak makine örgüsü kumaş). Örgü kumaştaki dikişlerDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kopmalarının önlenmesi için bol olarak dikilmelidir. Bantlama gerektirebilirler (örn. giyilme ile esneyebilen kalça cebinin kenarında)

Önde sıfırlanan rib yaka Henly

Örme ürünler Knitting ware

Örme kumaş dönüklüğü Torking

Paltoluk kumaş (Coating) KalınDikiş Terimleri Sözlüğü-1 yünlü kumaş

Pamuk krinkle Aynı zamanda Krepon adı verilen pamuklu kumaş

Pamuk (Cotton) Pamuk bitkisinin tohum zarfını kaplayan lifli saçlarından yapılanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 yumuşakDikiş Terimleri Sözlüğü-1 dayanıklı ve ucuz kumaşlara dokunan pamukDikiş Terimleri Sözlüğü-1 geniş bir dizi terzilik ve yumuşak mefruşat için kullanılır. Pek çok kalınlıkta mevcuttur ve sentetik kumaşlarla iyi karışır.

Pamuklu kadife (Cotton velvet) HavlıDikiş Terimleri Sözlüğü-1 pamuklu kumaş

Pat bandı (Placket bands) Bir açıklığın iki yanını tamamlamak için kullanılanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 üst bedenden aşağı doğru yarıda duranDikiş Terimleri Sözlüğü-1 genelde iki şeritten oluşturulan ama bazen tek şerit olarak kesilebilen kumaş şeritleri

Pat (Placket) Giysinin giyimini kolaylaştırmak ve rahatça oturmasını sağlamak için kullanılan tamamlanmış açıklık (örn. yaka hattında ve manşetlerde).

Payetli kumaş (Sequin fabric)

Pens (Dart) Kumaşı vücudun etrafında şekillendirmek için bir giyside kullanılan gittikçe azalanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 dikilmiş kumaş katıdır. Pensler (örn. Fransız pensi ve dış pens) genelde kadın giysilerindeDikiş Terimleri Sözlüğü-1 göğüs ve kalçada rahatlık sağlamak için kullanılır; küçük pensler arka omuz ve dirsekleri şekillendirir. Pensler farklı yöntemlerle hazırlanabilir.

Perde ağırlığı (Curtain weight) Bir perdenin etek kıvrım yerineDikiş Terimleri Sözlüğü-1 perdenin düzgünce asılmasını sağlamak ve şişmesini engellemek için yerleştirilen ağırlıktırDikiş Terimleri Sözlüğü-1 giysi dikiminde de kullanılır.

Perdelik kumaş (Glazed cotton) Chintz olarak da bilinen pamuklu kumaş

Perdelik kumaş (Chintz) Pamuklu kumaş

Pervaz (Facing) Bir giysinin iç kısmına yerleştirilen ve işlenmemiş kenarları tamamlamak için kullanılan (örn. bir yaka hattındaDikiş Terimleri Sözlüğü-1 ön veya arka ceket açıklığında veya kolda) kumaş katıdır. Tokluk için telalanabilir. Şekilli bir giysi kenarındaDikiş Terimleri Sözlüğü-1 pervaz aynı şekilde kesilirDikiş Terimleri Sözlüğü-1 makine dikişi ile giysi parçasına tutturulurDikiş Terimleri Sözlüğü-1 tersine katlanırDikiş Terimleri Sözlüğü-1 sonra rahat bir tamamlama için astara veya kumaşa düz olarak elde dikilir.

Petek örgü Honey comb / gofret

Plan (Layout) Kesilmeye hazır kumaş üzerine kalıp parçalarının serileceği yerin kılavuzu

Pli (Tuck) Düz kumaş çizgisi boyunca oluşturulanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 potluğu gidermek veya çocuk giysileriDikiş Terimleri Sözlüğü-1 yazlık üstler ve gece kıyafetlerini içeren bir dizi giyside dekoratif bir özellik vermek için kullanılan dikilmiş kumaş katı. Çeşitli türde pliler (örn. İğne plisiDikiş Terimleri Sözlüğü-1 aralıklı pliDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kabuk pli) farklı yöntemler kullanılarak yapılabilir.

Plise (Pleat) Çoğu zaman kısmi olarak dikilenDikiş Terimleri Sözlüğü-1 fazlalığı daraltmak için kullanılanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 çoğunlukla eteklerde ve elbiselerde bel yerini şekillendirmek için kullanılan ama aynı zamanda perde ekstraforlarında ve karyola eteklerinde ve dekoratif özelliği ile kollarda ve bluzlarda çalışılan eşit kumaş katı. Çeşitli plise türleri (örn. çark pliseDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kutu pliseDikiş Terimleri Sözlüğü-1 ters plise) farklı yöntemler kullanılarak yapılır.

Plise makinesi (Pleater) Büzgü veya elastikiyet için kumaşları hızlıca büzmek ve dikmek için kullanılır. KumaşDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kumaşı plise yapanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 elle çalışan bir dizi makaraya sarılırDikiş Terimleri Sözlüğü-1 sonra pamuk veya lastik geçirilmiş bir iğne sırası ile dikilir.
 
Polar fleece (Polar kumaş) Sentetik kumaş

Poli keten (Poly linen) Keten görünümlü sentetik kumaş

Polyester krep (polyester crepe) HafifDikiş Terimleri Sözlüğü-1 sentetik kumaş

Poplin Pamuklu kumaş

Prenses dikişi (Princess seam)

Prova mankeni (Dress form) Giysilerin oturması için kullanılanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 özellikleDikiş Terimleri Sözlüğü-1 giysinin vücuda tamDikiş Terimleri Sözlüğü-1 düzgün bir şekilde oturması gereken ısmarlama çalışılan giysiler için yararlı olan gerçeğe yakın vücut şeklidir. Bir dizi beden ölçüsünde ve ayarlanabilir şekilde mevcuttur.

PVC kumaş (PVC fabric) SertDikiş Terimleri Sözlüğü-1 gözenekli olmayanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 sentetik kumaş

Punteriz Stopstitch/Bartack

Rayon Lif üretmek için yeniden üretilen selüloz bitkisi. Rayon kumaşlar emicidir ve giyimi rahattır ancak çabuk kırışırlar.

Reçme Covering Stitch

Rengin kumaşa geçiş hızı Exhaustion rate

Renk Haslığı Color fastness

Renkölçer colorimeter

Renk verme (Crocking) İşlenmiş kumaşın basınç altında beyaz kumaşa bıraktığı renk miktarı

Roba Yoke

Ronyan baskı Discharge print

Rulo brit (Rouleau carrier) Dar bir kumaş şeridi ile yapılan ve kemeri desteklemesi için bel bandına dikilen veya giysinin yan dikişlerine takılan halka

Rulo halka (Rouleau loop) Dar bir kumaş şeridinden yapılan; genelde düğün ve gece kıyafetlerindeDikiş Terimleri Sözlüğü-1 dekoratif bir tutturma gereci olarak yuvarlak veya kubbe biçiminde düğmeler ile kullanılan tutturma gereci

Sabitleme dikişi (Stitch-in-the-ditch) Sabitlik sağlamak için kullanılan kısa dikiş (örn. Bir bel bandının yan dikişlerinde lastiği düz tutmak ve kıvrılmasını önlemek için)

Saf naylon (Pure nylon) Emici olmayan sentetik kumaş

Sağlamlaştırma dikişi (Staystitching) Dikiş payının hemen içineDikiş Terimleri Sözlüğü-1 onu sağlamlaştırmak için esmemesini ve kopmasını önlemek için çalışılan düz makine dikişi (örn. Gevşek dokunmuş veya yumuşak makine örgüsü kumaş).

Sağlamlaştırma parçası (Stay) Sadece sağlamlaştırma amacıyla giysi parçasının belirli bir bölümüne dikilen küçük kumaş parçası veya şeridi

Sağlamlaştırma (Reinforcement) Zorlanmaya maruz kalan giysi bölümünü (örn. düğme iliği) sağlamlaştırmak içinDikiş Terimleri Sözlüğü-1 alt parçaDikiş Terimleri Sözlüğü-1 ekstra dikiş sırası veya kumaş yaması kullanma

Saten dikiş (Satin stitch) Elde veya makinede çalışılan bu dikişDikiş Terimleri Sözlüğü-1 bir kumaş alanını kaplamak için birbirine çok yakın çalışılan düzgünDikiş Terimleri Sözlüğü-1 paralel dikişlerden oluşur. Saten dikiş bir düğme iliğinin kısa uçlarını sağlamlaştırmak ve sadece dekoratif amaçlar için kullanılır.

Self-bound dikiş (Self-bound seam) Makinede dikilenDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kendinden kapalı dikiş genelde kolay aşınmayan ince kumaşlarda kullanılır.

Self-enclosed (kendinden kapalı) dikiş (Self-enclosed seam) DüzgünDikiş Terimleri Sözlüğü-1 dar bir tamamlama için işlenmemiş kenarların dikişle kapatıldığı dikiş. Fransız ve Taklit Fransız dikişiDikiş Terimleri Sözlüğü-1 flat-fell dikiş ve self-bound dikiş bütün kendinden kapalı dikiş örnekleridir.

Sentetik kumaş (Synhetic fabric) EkonomikDikiş Terimleri Sözlüğü-1 dayanıklıDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kırışmayan (ama çok emici olmayan) kumaşlar olarak dokunanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kimyasal olarak gazDikiş Terimleri Sözlüğü-1 petrolDikiş Terimleri Sözlüğü-1 alkolDikiş Terimleri Sözlüğü-1 su ve hava bileşimlerinden yapılan lifler
 
Sererek kurutma Line dry / dry flat

Shantung İpekli kumaş

Sıkı dokunmuş kumaş (Ticking) Pamuklu kumaş

Sırt tahtası (Seam roll) Şekilli giysi bölümlerini ütülemeye yardımcı olarak kullanılan gereç

Sıvı işaret kalemi (Liquid marking pen) İşaretleme gereci iki türde mevcuttur. Bir türünde işaretler 48 saat sonra yok olurDikiş Terimleri Sözlüğü-1 diğerinde yıkanarak çıkar.

Singer dikişi (Lockstitch) Halka dikişi olarak da bilinen bu el dikişi iki kumaş katını birleştirmede kullanılır.

Spandeks (Spandex) İnce sentetik kumaş

Sülfile dikişi (Overcast stitch) İşlenmemiş kumaş kenarlarını kapatmak için kullanılan kenar el dikişi

Sülfile makası (Pinking shears) Tırtıklı bıçakları olanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 aşınmaya dayanıklı kumaşlarda (örn. yünlü kumaşlar) bir dikiş yerini düzeltmek için kullanılan kesme aleti

Süprem (Single Jersey) Örülmüş yünlü kumaş

SüveterDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kazak Jumper

Şarmöz (Charmeuse) HassasDikiş Terimleri Sözlüğü-1 saten dokumaDikiş Terimleri Sözlüğü-1 sentetik kumaş

Şerit (Piping) Verev kesilen kumaş şeritlerinden yapılanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 ister düzDikiş Terimleri Sözlüğü-1 ister yuvarlak bir biye oluşturmak için yerleştirilmiş bir kordon ile yapılır; özellikle yumuşak mefruşatlar olmak üzere bir dizi giysi parçasında kullanılır.

Şev yapılmış köşe (Mitred corner) Kumaş bir köşede birleştirildiğinde veya etrafında şekillendiğinde oluşan verev dikiş (örn. kıvrım yerlerinin bir kolun kesik aralığının köşesinde veya bir perdenin altında birleştiği yerler). Dikişten sonraDikiş Terimleri Sözlüğü-1 fazlalık kumaş alt tarafta kesilir.

Şifon (Chiffon) İpekli kumaş

Tafta (Taffeta) İpekli kumaş

Taklit Fransız dikişi (Mock French seam) Fransız dikişinde olduğu gibi ama kavisli bir kumaş kenarında kullanılır. Fransız dikişine de bakınız.

Tayt Leggings / tight

Tek yönlü tasarım (One-way design) Kumaşın uzunluğu boyunca tekrar eden kalıpDikiş Terimleri Sözlüğü-1 şerit veya desen. Tek yönlü tasarımı kullanırkenDikiş Terimleri Sözlüğü-1 bütün kalıp parçaları kumaşın üzerine yerleştirilmelidir böylece tasarım her parçada yukarı doğru yönde olur.

Tela (Interfacing) Bazı bölümlere (bir bel bandıDikiş Terimleri Sözlüğü-1 yaka veya manşetlerde) eklenmiş sertlikDikiş Terimleri Sözlüğü-1 şekil ve destek vermek içinDikiş Terimleri Sözlüğü-1 giysi ve pervaz arasına yerleştirilen özel tasarlanmış kumaş. Kullanılmakta olan giysi kumaşına uyması için inceDikiş Terimleri Sözlüğü-1 orta kalınlıkta ve kalın olarak yapılır. Dokuma olmayan tela genel kullanım için idealdir; dokuma kanvas tela terzilikte kullanılır. Ütülü tela’ya da bakınız.

Telayı kumaşa tutturma dikişi (Padstitch) Genelde terzilikteDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kanvas telayı kumaşa sıkıca tutturmak için kullanılır (örn. bir ceket yakasında). Dikişler kısa ve birbirine yakın çalışıldığında (kısa zikzak tela tutturma dikişinde olduğu gibi)Dikiş Terimleri Sözlüğü-1 kumaş üç boyutlu olarak şekillenir; uzun ve aralıklı olduklarında (uzun paralel tela tutturma dikişindeki gibi)Dikiş Terimleri Sözlüğü-1 dikişler telayı kumaşa tutturur.

Ters dikiş (Reverse stitching) Dikişin başlangıcında ve sonundaDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kesmeden önce iplikleri düğümlemek içinDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kısa bir mesafe için geriye çalışılan düz makine dikişi (çoğu dikiş makinesininDikiş Terimleri Sözlüğü-1 dikişi çevirmek içinDikiş Terimleri Sözlüğü-1 bastırılabilen bir düğmesi vardır).

Tersine çevrilebilir kumaş (Reversible fabric) Her iki yüzünün de ön yüz olarak kullanılabileceği şekilde dokunan kumaş

Terzi kalemi (Dressmaker’s pencil) Bir ucunda silme fırçası olanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kumaş üzerinde çizgi işaretlemek için kullanılan (örn. Pensler veya pliler) tebeşir kalemidir.

Terzi karbon kağıdı (Dressmaker’s carbon paper) Bir dizi renkte mevcut olanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kalıp işaretlerini kumaşa geçirmek için işaretleyici teker ile birlikte kullanılan kağıttır.

Terzi tebeşiri (Tailor’s chalk) Çeşitli renklerde mevcut olan bu tebeşir kumaşı işaretlemek için kullanılır ve fırçalanarak kumaş yüzeyinden çıkarılır.

Teyel (Tacking) Son dikişten önce kumaşı yerinde geçici olarak tutmak için veya birbirine takılmadan önce giysi bölümlerini birleştirmek için elde veya makinede yapılan uzun dikiş

Teyel sökme aleti (Stitch ripper) Kavisli bir ön kenarı olanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 dikişleri kolayca ve çabuk kesmede kullanılan alet
 
Traşlı kadife havlu Terry velour

TokaDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kopça Claps

Torbalı cep Hanging pocket

Triko (Tricot): Üç aşamalı zikzak dikişe bakınız.

Tuhafiye malzemesi (Notion) Giysi dikiminde kumaş dışında kullanılan malzeme. Giysi yapımı için gereken tuhafiye malzemeleri normalde kalıp çizelgesinde listelenmiştir ve tela kumaşlarıDikiş Terimleri Sözlüğü-1 biyelerDikiş Terimleri Sözlüğü-1 tutturma gereçleriDikiş Terimleri Sözlüğü-1 bantlarDikiş Terimleri Sözlüğü-1 lastikler ve şeritleri içerir.

Tutturma dikişi (Pickstitch) Genelde yakalarda kullanılanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 üst dikişe alternatif olarak kullanılabilen dekoratif yüzey dikişi

Tülbent (Cheesecloth) Gevşek dokunmuşDikiş Terimleri Sözlüğü-1 pamuklu kumaş

Tüy (Pile) Kumaşın yüzeyindeki kabartılmış iplik veya püsküller (örn. kadifenin üzerinde.) Tüyler Bir giysi parçasının tüm bölümlerinde aynı yöne bakmalıdır.

Tweed (modern ve geleneksel) Yünlü kumaş

Tulum Rumper

Uç çevirici (Point presser) Sivri uçluDikiş Terimleri Sözlüğü-1 düzgünDikiş Terimleri Sözlüğü-1 keskin bir görüntü için köşeleri dışa itmede kullanılan (örn. yakalarda) dikişe yardımcı alet

Üç aşamalı zikzak dikiş (Three-step zigzag stitch) Zikzak dikiş olarak kullanılanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 ama daha düz bir görünümü olan makine dikişi triko veya çoklu dikiş olarak da bilinir.

Üst dikiş (Topstitching) Bir giysi parçasının ön yüzündeDikiş Terimleri Sözlüğü-1 düzgün dekoratif bir görünüm vermek içinDikiş Terimleri Sözlüğü-1 tamamlanmış kenara yakın olarak çalışılan düz dikiş sırası (veya çift dikiş iğnesi ile çalışılan iki sıra) kumaşa zıt renkte bir iplikle çalışılabilir.

Üst göğüs (High bust) Göğsün en geniş yerinin üzerindeDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kolların altında ve sırtın ve göğsün alınan ölçüdür; eğer bu ölçü en geniş göğüs yerinden 5 cm daha geniş iseDikiş Terimleri Sözlüğü-1 giysi kalıbı ölçüsü üst göğüs ile seçilmelidir.

Üst kısım (Cap): Üst kol’a bakınız.

Üst kol (Sleeve cap) Omuz dikişi ile kesişen kolun üst kısmındaki bölüm

Üst üste bindirilmiş dikiş yeri (Lapped seam) Bir kenarın dikiş payınınDikiş Terimleri Sözlüğü-1 birleştirilecek kenarın üzerine yerleştirildiği sökülmeyen kumaşlar üzerinde kullanılan sonraDikiş Terimleri Sözlüğü-1 üst üste binen kenara yakın üst dikişle dikilen dikiş yeri

Üst üste binen parça (Overlap) Bir tutturma gerecini gizlemek içinDikiş Terimleri Sözlüğü-1 başka bir parçanın üzerine uzanacak şekilde tasarlanmış bir giysi parçası (örn. bir kopça bel bandı açıklığı veya bir kol manşeti)

Üst yaka (Top collar) Bir giysi yakasının dış kumaş bölümü

Ütü bezi (Pressing cloth) Ütüleme sırasında iz olmasını önlemek için veya minimum ısı gerektiğinde kullanılan temiz bez. Yünlü kumaşlar ütülenirken bez nemlendirilebilir.

Ütülü tela (Iron-on interfacing) Ütünün ısısı ile başka bir kumaşa yapıştırılanDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kimyasal olarak işlenenDikiş Terimleri Sözlüğü-1 dokuma olmayan tela farklı kalınlıklarda mevcuttur.

V tipli patlı yaka Baseball neck

Verev biye (Bias binding) Hazır bulunan veya kumaşın verevinden kesilenDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kıvrım yerlerinde ve dikiş paylarında düzgün bir rötuş sağlaması için kullanılan şeritler

Verev biye yapma aleti (Bias binding maker) Bir kumaş şeridini katlayıp ütüleyerek verev biye yaratmada kullanılan alet

Verev dikiş (Whipstitch) İki düz kenarı birleştirmek için kullanılan güçlü kenar el dikişi
 
Vest Pamuklu kumaş

Vinil (Vinyl) Sentetik kumaş

Viscose Sentetik kumaş

Voile Pamuklu kumaş

Wincyette Pamuklu kumaş

Yaka ayağı Collar Stand

Yaka bandı (Neckband) Yaka hattına oturacak şekilde kesilecek ve şekilli bir bant yapmada kullanılacak kumaş parçası

Yaka hattı (neckline) Boyun etrafında uzanan giysi parçasıdır; basit pervazlı yaka hattından birleşik yaka hattına veya ön pat açıklığına kadar tür olarak çeşitlilik gösterir.

Yamama aleti (Darning mushroom) Mantar şekilliDikiş Terimleri Sözlüğü-1 tahta aletDikiş Terimleri Sözlüğü-1 deliğin üzerinde boylamasına ve enlemesine yapılacak dikişi kolaylaştırması içinDikiş Terimleri Sözlüğü-1 yama yapılacak kumaş bölümünün altına yerleştirilir.

Yapışkan örme adhesive mesh

Yapışkan tela Fusing

Yapıştırma zarı (Bonding web) Yumuşak yapıştırıcı zarDikiş Terimleri Sözlüğü-1 kumaşları birbirine yapıştırmada kullanılır; yapıştırma işleminde sıcak ütü kullanılır.

Yarım balıkçı Mock Turtle

Yıkanmış ipek (Washed silk)

Yıpranmayı önleyici sprey (Anti-fray spray) Dikiş veya başka bir rötuşa gerek duymadan kumaş kenarlarını kapatmada uygun bir dikiş yardımcısı

Yırtmaç slit

Yüksük (Thimble) Plastik veya metalden yapılan bu koruyucu başlık el dikişi boyunca parmağın üzerine geçirilir ve sert kumaşlara iğneyi batırmak için yardımcı olur.

Yün (Wool) Bir dizi kalınlıktaDikiş Terimleri Sözlüğü-1 dokuda ve desende mevcut olan doğalDikiş Terimleri Sözlüğü-1 eğirilmiş lif. Yünlü kumaşlar iyi kıvrılır ve yumuşakDikiş Terimleri Sözlüğü-1 emiciDikiş Terimleri Sözlüğü-1 su almayan ve esnektir. Yün ısmarlama terzilikte tercih edilen bir kumaştır.

Zikzak (feather) dikiş (Feather stitch) İki bitişikDikiş Terimleri Sözlüğü-1 sökülmemiş kenarı birleştirmek için (örn. Süet kumaşta) aynı zamanda dekoratif nakış dikişlerinde kullanılan makine dikişi

Zikzak dikiş (Zigzag stitch) Sökülebilen kumaşlarda bir dikiş payının işlenmemiş kenarını düzeltmek için kullanılan değişen uzunlukta ve ende makine dikişi; yaygın kullanılan bir makine dikişi
 
Back
Yukarı